Դեկտեմբերյան անվտանգային պարունակը ցույց տվեց, որ ի հեճուկս բանակցություններին կամ հնարավոր խաղաղության պայմանագրի ընդհանուր ուրվագծերին, ալիևյան կառավարության հետ իրական և մնայուն խաղաղությունը շարունակելու է մնալ անիրատեսական։ Իրավիճակը հասկանալու համար այս ամսվա անվտանգության զեկույցը ներկայացնում է գոյաբանական անվտանգության հայեցակարգը։
Նոյեմբեր ամսվա հայաստանյան անվտանգության պարունակըբնութագրող EVN անվտանգության զեկույցի ՁայնաԳիրը:
Նոյեմբերին Հայաստանի անվտանգային պարունակը բնորոշվեց Հայաստանի համար նկատելի անկմամբ, քանի որ Ադրբեջանն ուժեղացրեց և ընդլայնեց հիբրիդային պատերազմի գործողությունները՝ փորձելով չեզոքացնել զսպման ունակությունների դիվանագիտացմանը միտված Հայաստանի ջանքերը։
Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության շուրջ Հայաստանի անվտանգային համակարգի կառուցմանն անդրադարձող հոդվածի ՁայնաԳիրը։
Հայաստանը 1992-ից ի վեր իր անվտանգային համակարգը կառուցել և ամրապնդել է Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության շուրջ: Արմինե Մարգարյանը քննում է այս կազմակերպության հնարավորություններն ու խոչընդոտները Հայաստանի պարագայում։
Բայց և սակայն, այնուամենայնիվ… Ի՞նչ դեր ունի գրականությունը միջմշակութային բախումների, ինքնության ճգնաժամերի և հավաքական վախերի փարատման գործընթացներում։ Այս ու շատ այլ հարցերի շուրջ զրուցել և մեկ մեկ էլ բանավիճել ենք գրող, ՓԵՆ Հայաստան կազմակերպության տնօրեն Արմեն Հայաստանցու հետ՝ փորձելով հասկանալ, թե ի՞նչն է մեզ խանգարում ընդհանուր ԼԵԶՈՒ գտնել մեր հարևանների հետ։
Բայց և սակայն, այնուամենայնիվ… Ի՞նչ դեր է խաղում ժամանակակից արվեստը այսօրվա իրականությունում։ Այս տարի, մայիսին Մերգելյան Ինստիտուտի ցուցահանդեսային տաղավարում տեղի է ունեցել «Արտ ֆեյր» ժամանակակից արվեստին նվիրված միջոցառման երրորդ թողարկումը, որը ժամանակակից արվեստի միակ շուկան է Հայաստանում։ Եվ ֆեյրի նշանակության, շուկայի ստեղծման, հաջողությունների ինչպես և դժվարությունների մասին զրուցում է նախագծի համադրողներից և կազմակերպիչներից արվեստաբան Եվա Խաչատրյանը։
Աշոտ Ոսկանյանի՝ Յուրգեն Հաբերմասի «Հանրայնության կառուցվածքային փոփոխությունը» գրքի հայերեն թարգմանության գրախոսականի ՁայնաԳիրը։
Հոկտեմբեր ամսվա հայաստանյան անվտանգության համատեքստը բնութագրող EVN անվտանգության զեկույցի ՁայնաԳիրը:
Հոկտեմբեր ամսվա անվտանգության համատեքստը կարելի է բնութագրել որպես Ադրբեջանի բազմաշերտ հիբրիդային պատերազմի հայեցակարգի դեմ Հայաստանի անվտանգության դիվանագիտացման հայեցակարգի կիրառման փոփոխվող կազմաձև:
Ճարտարագետ Յարութիւն Խաչատուրեանն անդրադառնում է հայաստանյան գերեզմանների խնդիրներին, ժամանակակից և միջնադարյան գերեզմանոցների տարածքների սահմանազատման կարևորությանն ու հիմնավորում միջնադարյան գերեզմանոցների վերաիմաստավորման կարևորությունը։
EVN անվտանգության զեկույցի առաջին թողարկմանը դոկտոր Ներսես Կոպալյանն անդրադառնում և ամբողջացնում է Հայաստանի սեպտեմբերյան անվտանգային իրադրությունը՝ բնորոշելով այն անորոշ, քանի որ Ադրբեջանը զգալիորեն ավելացրել է միջպետական հակամարտության մեխանիզմների կիրառումը` նախաձեռնելով ինչպես լայնամասշտաբ ներխուժումներ, այնպես էլ աստիճանաբար դիմելով հիբրիդային պատերազմի, որի նպատակը հրադադարի ռեժիմի խախտումներն արդարացնելն է:
EVN անվտանգության զեկույցի առաջին թողարկմանը դոկտոր Ներսես Կոպալյանն անդրադառնում և ամբողջացնում է Հայաստանի սեպտեմբերյան անվտանգային իրադրությունը՝ բնորոշելով այն անորոշ, քանի որ Ադրբեջանը զգալիորեն ավելացրել է միջպետական հակամարտության մեխանիզմների կիրառումը` նախաձեռնելով ինչպես լայնամասշտաբ ներխուժումներ, այնպես էլ աստիճանաբար դիմելով հիբրիդային պատերազմի, որի նպատակը հրադադարի ռեժիմի խախտումներն արդարացնելն է:
Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման ընթացքին անդրադարձող հոդվածի ՁայնաԳիրը։
Հայաստանում պարբերաբար անցկացվող պահեստազորայինների վարժական հավաքների մասին հոդվածի ՁայնաԳիրը։
Հայաստանում վերջին մեկ տարում պարբերաբար անցկացվում են պահեստազորայինների վարժական հավաքներ, որոնցով, թերևս, փորձ է արվում լուծել մի շարք խնդիրներ։
Խաղաղության հետամուտ լինելը վեհ և կենսական նպատակ է, բայց միայն այն դեպքում, երբ այն անկեղծ է: Խաղաղության մասին ադրբեջանական և թուրքական հռետորաբանությունն այս պահին առավել քան համոզիչ չէ։ Միակողմ խաղաղությունն անկայուն է և փխրուն։ Այն չի աշխատի, եթե ձեռք բերվի ի հաշիվ մեզ։
Զոհրաբ Մնացականյանի՝ կայուն և ոչ միակողմ խաղաղության ձեռքբերման ճանապարհին հանդիպող մարտահրավերներն ու Հայաստանի անելիքները մատնանշող հոդվածի ՁայնաԳիրը։
Շաբաթասկզբին Ադրբեջանը Հայաստանի սուվերեն տարածքի վրա լայնածավալ հարձակում գործեց, ինչին զուգահեռ Երևանում հերթական անգամ ոտքի կանգնեցին գործող իշխանություններից դժգոհող քաղաքացիները։
Շաբաթասկզբին Ադրբեջանը Հայաստանի սուվերեն տարածքի վրա լայնածավալ հարձակում գործեց, ինչին զուգահեռ Երևանում հերթական անգամ ոտքի կանգնեցին գործող իշխանություններից դժգոհող քաղաքացիները։
«1991 ստորաբաժանման» պարբերական նախապատրաստական դասընթացներին անդրադարձող հոդվածի ՁայնաԳիրը։
FAST հիմնադրամը 2019 թվականից իրականացնում է «1991 ստորաբաժանման» պարբերական նախապատրաստական դասընթացներ` ինչպես զորակոչի ենթակա տղաների, այնպես էլ մասնակցության հայտ ներկայացրած աղջիկների համար` ուսուցանելով նորագույն տեխնոլոգիաների կիրառմամբ սպառազինությունների ստեղծման հմտություններ։
Հայաստանում հոգեկան առողջության ոլորտում նախատեսվող բարեփոխումները դեռևս դանդաղում են ու շոշափելի արդյունքներ չեն տալիս, ինչի հետևանքով այս խնդրին բախվող քաղաքացիների իրավունքները շարունակում են ոտնահարվել։
Հայկական դրամի արժևորման ու դրա հետևանքով ստեղծված խնդիրներին անդրադարձող հոդվածի ՁայնաԳիրը։
Վերջին ամիսներին հայկական դրամը սրընթաց արժևորվում է, սակայն, միևնույն ժամանակ, խնդիրներ է ստեղծում տնտեսվարողների համար։
Հայաստանում զբոսաշրջության զարգացման գործում մեծ ներդրում ունեցող փոքր հյուրատների պոտենցիալը ներկայացնող հոդվածի ՁայնաԳիրը։
Փոքր հյուրատներն իրենց եզակի ծառայություններով և երկրի բնակիչների ու կենցաղի առանձնահատկությունները ներկայացնելով, կարևոր ներդրում են ունենում Հայաստանում զբոսաշրջության զարգացման գործում:
Ներկա իրավիճակում Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության հնարավոր լուծում առաջարկող հոդվածի ՁայնաԳիրը։
Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությանը նվիրված շարքի հաջորդ հատվածում Սոսի Թաթիկյանը փորձում է լուծում առաջարկել ներկա իրավիճակում, որն անվտանգության երաշխիքներ կտրամադրի հայկական բնակչությանն ու առաջընթաց կգրանցի հակամարտության լուծման հարցում:
Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության հետ համեմատելի՝ Նախիջևանի, Հարավային Օսեթիայի, Հյուսիսային Կիպրոսի, Բոսնիա և Հերցեգովինայի, Արևելյան Թիմորի և Կոսովոյի հակամարտությունների զարգացումը ներկայացնող Սոսի Թաթիկյանի հոդվածի ՁայնաԳիրը։
Որպեսզի հասկանանք, թե ինչ կարող է պատահել Լեռնային Ղարաբաղի հայերի հետ, եթե նրանց համար չապահովվեն անվտանգության և մարդու իրավունքների պատշաճ միջազգային երաշխիքներ, Սոսի Թաթիկյանը ներկայացնում է մի շարք նմանատիպ հակամարտությունների զարգացումը։
1850-ականների Ղրիմի պատերազմի, միջազգային խորը հակասությունների ու Սևծովյան տարածաշրջանում ազդեցությունն ավելացնելու շարունակվող պայքարին անդրադարձող հոդվածի ՁայնաԳիր տարբերակը։
1850-ականների Ղրիմի պատերազմը չլուծեց ներգրավված կողմերի աշխարհաքաղաքական մրցակցության հարցը: Սևծովյան տարածաշրջանում ազդեցությունն ավելացնելու համար պայքարը շարունակվում է նաև այսօր։
«Քաղաքականություն» բաժնում հրապարակված Սուրեն Մանուկյանի «Մաս 1. Ցեղասպանությունը՝ որպես ազգային և միջազգային օրակարգի մաս. Ցեղասպանության հարցը և ժամանակակից դիվանագիտությունը» հոդվածի ձայնագիր տարբերակը։ Ընթերցում է Գոհար Աբրահամյանը։ Անցյալում կատարված ոճրագործությունների և այսօր էլ աշխարհում ընթացող մարդկայնության դեմ հանցագործությունների խնդիրն օգտագործվում է ոչ միայն քաղաքական հռետորաբանության մեջ, այլ նաև միջազգային զանազան խաղացողների կողմից իրենց շահերի սպասարկման համար։
Անցյալում կատարված ոճրագործությունների և այսօր էլ աշխարհում ընթացող մարդկայնության դեմ հանցագործությունների խնդիրն օգտագործվում է ոչ միայն քաղաքական հռետորաբանության մեջ, այլ նաև միջազգային զանազան խաղացողների կողմից իրենց շահերի սպասարկման համար։
«Քաղաքականություն» բաժնում հրապարակված՝ Սոսի Թաթիկյանի «Մաս 1. Ի՞նչ կարող է պատահել Լեռնային Ղարաբաղի հայերին. նրանց անվտանգության և մարդու իրավունքների երաշխիքների բացակայությունից բխող անորոշություններ» հոդվածի ձայնագիրը: Ընթերցում է Սոնա Ներսեսյանը: Երեք մասից բաղկացած հոդվածաշարի առաջին մասում Սոսի Թաթիկյանը վերլուծում է Լեռնային Ղարաբաղի անորոշությունները և հնարավոր սցենարները, եթե Հայաստանի ղեկավարությունը ճանաչի Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը։
Երեք մասից բաղկացած հոդվածաշարի առաջին մասում Սոսի Թաթիկյանը վերլուծում է Լեռնային Ղարաբաղի անորոշությունները և հնարավոր սցենարները, եթե Հայաստանի ղեկավարությունը ճանաչի Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը։
Բուժման նպատակով մարդիկ հաճախ նախընտրում են մեկնել Գերմանիա՝ հույսով ու մեծ ակնկալիքներով, սակայն որոշ դեպքերում «հեքիաթային երկրում» ապրելու պատկերացումները սխալ են լինում ու մնում են ձեռնունայն։
«Կարծիք» բաժնում հրապարակված՝ Գևորգ Օսկանյանի «Ինչու է Հայաստանին պետք ռեալպոլիտիկ, հիմա՛» հոդվածի ձայնագիրը։ Ընթերցում է Գոհար Աբրահամյանը։ Ավելի քան 30 տարիների ընթացքում մշտապես խոսվել է Հայաստանի ազգային նպատակների արդարացիության և չափազանց քիչ` այդ նպատակներին հասնելու միջոցների և ընտրված նպատակների իրագործելիության մասին:
Ավելի քան 30 տարիների ընթացքում մշտապես խոսվել է Հայաստանի ազգային նպատակների արդարացիության և չափազանց քիչ` այդ նպատակներին հասնելու միջոցների և ընտրված նպատակների իրագործելիության մասին:
«Կարծիք» բաժնում հրապարակված՝ Կայծ Մինասեանի «Արցախ-Ուկրաինա. Հայաստանը` երկու պատերազմի արանքում» հոդվածի ձայնագիրը: Ընթերցում է Սոնա Ներսեսյանը: Փետրվարի 24-ին Ռուսաստանի ներխուժումից հետո Ուկրաինայում ծավալվող իրադարձությունների շուրջ չդադարող լարվածության պայմաններում և 2020 թվականին Արցախում պարտությունից հետո Հայաստանն ինչպե՞ս կարող է դուրս գալ ահագնացող հակամարտությունների այս շղթայից:
Մոսկովյան ու բրյուսելյան հանդիպումների համատեքստում Արմինե Մարգարյանն առանձնացրել է ուշագրավ դրվագները, ներկայացրել դրանց տարբերությունները, ընձեռած հնարավորություններն ու առաջացրած ռիսկերը։
Լեռնային Ղարաբաղում վերջին իրադարձությունները վկայում են Ադրբեջանի` բնիկ հայկական բնակչության էթնիկ բնաջնջման մտադրության մասին և ընդգծում այնտեղ միջազգային նորմերի համաձայն գործող խաղաղապահ ճարտարապետության անհրաժեշտությունը:
Բաքուն հետևողականորեն տապալում է հետպատերազմյան ժամանակահատվածում տեղի ունեցած բոլոր բանակցություններն ու առկա ձևաչափերը, քանի որ Ալիևի վարչակարգի թերևս միակ օրակարգը Հայաստանի ու Արցախի տոտալ տապալումն է:
EVN Report-ը վերսկսում է հոդվածների ձայնային տարբերակների հրապարակումը։ Ներկայացնում ենք 2022 թվականի փետրվարի 28-ին EVN Report կայքի «Մարդ և հասարակություն» բաժնում հրապարակված՝ Գոհար Աբրահամյանի «Տեղահանություն. սկսելով նորից․․․ ու նորից» հոդվածը: Ընթերցում է Գոհար Աբրահամյանը: Հայ փախստականների և տեղահանվածների հարցը կարմիր թելի պես անցնում է Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության յուրաքանչյուր էջով՝ հատկապես նրանց համար, ովքեր ստիպված են վերսկսել իրենց կյանքը մի քանի անգամ:
2022 թվականի հունվարի 14-ին Հայաստանի և Թուրքիայի ներկայացուցիչները Մոսկվայում մասնակցեցին երկկողմ բանակցությունների առաջին փուլին: Կայծ Մինասյանը հետադարձ հայացք է նետում հայ-թուրքական երկխոսության տարբեր փուլերին՝ 1991 թվականին Հայաստանի անկախությունը վերականգնելու նախընթաց շրջանում:
Ռուս-թուրքական առաջին պատերազմը տեղի է ունեցել 16-րդ դարում, և մինչ օրս երկու կայսրություններն իրենց ուժերը ռազմի դաշտում չափել են 12 անգամ։ Մեկնարկելով այս շարքը՝ մենք ցանկանում ենք ներկայացնել 19-20-րդ դարի ռուս-թուրքական այն պատերազմները, որոնք ճակատագրական նշանակություն են ունեցել հայ ժողովրդի երկու՝ արևմտյան և արևելյան հատվածների համար։
Դոկտոր Ներսես Կոպալյանի ծրագրային հետազոտությունն ուրվագծում է Լեռնային Ղարաբաղի հարցում Հայաստանի հայեցակարգային քաղաքականության հնարավոր տարբերակը` այդպիսով ձևակերպելով «ինքնիշխանություն հանուն փրկության» գաղափարի ընդհանուր ռազմավարությունը մշակելու համար անհրաժեշտ փորձառական և իրավական հիմքը:
Հայաստանում կորոնավիրուսի համավարակի դեմ պայքարի փորձը կարող է և պետք է հիմք ծառայի Սփյուռքի փորձագետների և մասնագետների ներգրավմամբ ճգնաժամերի կառավարման երկարաժամկետ և ինստիտուցիոնալ մեխանիզմներ մշակելու համար:
Դեկտեմբերի 10-ը աշխարհը նշում է որպես մարդու իրավունքների պաշտպանության օր։ 2001-ի հունվարի 25-ին Հայաստանը Եվրոպայի խորհրդին անդամակցելու պահին ստորագրեց Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության կոնվենցիան։ Ներկայացնում ենք Կոնվենցիայով ամրագրված այն իրավունքները, որոնց խախտումներն առավել հաճախ են հաստատվել Եվրադատարանի վճիռներով՝ ընդդեմ Հայաստանի։
30 տարի առաջ՝ 1991-ի դեկտեմբերին սկսվեց ԽՍՀՄ փլուզման գործընթացը։ Սակայն, եթե նախկինում համաշխարհային գերակայության համար մրցում էին հավաքական Արևմուտքն ու Խորհրդային Միությունը՝ յուրաքանչյուրն իր փոքր դաշնակիցների հետ, ապա «նոր աշխարհում» ինքնուրույնության և «արևի տակ իրենց տեղն» ամրապնդելու հայտ են ներկայացնում ավելի ու ավելի շատ երկրներ։
Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև դելիմիտացիայի ու դեմարկացիայի գործընթացի ձևաչափ ստեղծելու առումով տարբեր քայլեր են արվում, որոնք, սակայն, զուգորդվում են Ադրբեջանի կողմից սողացող անեքսիայի և ռազմական ագրեսիվ գործողությունների հետ։ Հոդվածն անդրադառնում է դելիմիտացիայի ու դեմարկացիայի գործընթացին, առաջարկություններ են արվում փուլերի, ձևաչափերի և սկզբունքների վերաբերյալ։
2021 թվականի դեկտեմբերի 5-ին Հայաստանում տեղի կունենան տեղական ինքնակառավարման մարմինների՝ անկախության 30 տարիներից ի վեր ամենակարևոր ընտրությունները։ Այս և աշնանը տեղի ունեցած ՏԻՄ երկու ընտրությունները հունիսին կայացած խորհրդարանական արտահերթ ընտրություններից հետո կարծես լինեն երկրորդ փուլ՝ Հայաստանի անընդհատ փոփոխվող քաղաքական դաշտի վերաբերյալ ավելի լավ պատկերացում կազմելու համար:
Վերջին տարիներին «սոցիալական պատասխանատվություն» արտահայտությունն ավելի ու ավելի հաճախ է հայտնվում մեր խոսույթում։ Սակայն կարևոր է հասկանալ, թե որոնք են հանրության համար սոցիալական նորմերի ընդունելի սահմանները, գրում է Միքայել Յալանուզյանը։ Եվ եթե մեկը ծխախոտի մնացորդը նետում է փողոցում, ապա պետք է հասկանալ, թե արդյոք այդ արարքը դատապարտելի է հասարակության մյուս անդամների համար։
Հայաստանի անկախ և ինքնիշխան ժողովրդավարական քաղաքականությունը, ընկալվեց աշխարհաքաղաքական ենթատեքստում: Վտանգը այդ իրականությունը չտեսնելու, չգնահատելու, համապատասխանաբար ներքին, արտաքին ու անվտանգության քաղաքականությունը չվերահաշվարկելու մեջ էր։
Կարսի պայմանագիրը կնքվեց աշխարհաքաղաքական բարդ պայմաններում։ Թուրքիան կարողացավ օգտագործել Արևմուտքի հետ հարաբերությունները կարգավորելու «սպառնալիքը» ռուսական կողմից առավելագույն զիջումներ կորզելու համար՝ հիմնականում Հայաստանի հաշվին։
Ընդամենը մի քանի տարի առաջ, լսելով «միաեղջյուր» բառը, պատկերացնում էինք այն կերպարը, որին ճանաչում ենք հեքիաթներից և մուլտֆիլմերից: Այսօր առասպելական արարածը կապված է նաև հաջողակ ստարտափ ընկերությունների հետ, ինչպիսիք են Picsart-ը և ServiceTitan-ը:
Չնայած երեխաների նկատմամբ բռնությունը և սեռական շահագործումն արգելող դրույթներն ամրագրված են միջազգային և տեղական իրավական համակարքում, երեխաների նկատմամբ բռնությունը մնում է ժամանակակից աշխարհի ամենալուրջ մարտահրավերներից մեկը:
Հայաստանի բոլոր իշխանությունները շարունակաբար ստեղծել են հատվածական ռազմավարական օրակարգեր, որոնք ուշ թե շուտ դատապարտվել են անհաջողության։ Արդյունքում Հայաստանը 30 տարի շարունակ գոյատևել ու զարգացել է առանց համազգային ռազմավարական օրակարգի։
2020 թվականի Արցախյան պատերազմի ընթացքում Ադրբեջանի զինված ուժերը կիրառել են միջազգայնորեն արգելված կասետային ռումբեր և սպիտակ ֆոսֆոր պարունակող զենքեր: Այրիչ զենքի կիրառումը ծանր այրվածքներ է պատճառել տասնյակ զինվորների եւ անդառնալի կորուստ շրջակա միջավայրին:
Այն, ինչ ներկայացվել է որպես սահմանագծման խնդիր, ավելիէ ուժգնացրել Հարավային Կովկասի տարածաշրջանային կայունությանն ուղղված սպառնալիքները: Ռազմական գործողությունների ներկայիս աճի համատեքստը չի կարող արդյունավետ լինել. գործընթացը պետք է վերադառնա միջազգային նորմերի դաշտ, գրում է Սոսի Թաթիկյանը: Սակայն առաջին հերթին անհրաժեշտ է անդրադառնալ իրադարձությունների ժամանակագրությանը:
Մի փոքրիկ, ինքնահռչակված և չճանաչված Հանրապետությունում, որտեղ ժամանակին ապրել են իր նախնիները, նախագահականի աշխատակազմի հետ թեյի ժամին Անահիտը պատմում է, որ պարզել է որ շեֆերն ու պատվավոր հյուրերը ունեն մի շքեղ պետքարան, մինչդեռ իրենք` աղջիկներով հարմարվել են իրենց առանց նստատեղի մութ ամբարին:
Պետական դավաճանությունը շատ ծանր հոդված է։ Մատների վրա հաշված քրեական գործեր կան այս հոդվածով։ Սակայն վերջին շրջանում, հատկապես Արցախյան երրորդ պատերազմից հետո պետական դավաճանության, լրտեսության մասին տարբեր անձանց հասեցին արված հրապարակային մեղադրանքներն ու դրանց շուրջ մեդիա աղմուկը ստիպում է կարծել, թե ամեն անկյունում դավաճաններ ու գործակալներ են։
Համավարակով և հետպատերազմյան իրավիճակով պայմանավորված՝ Հայաստանում նկատվում է եկամուտների նվազում և աղքատության աճ, որոնք ամենամեծ ազդեցությունն են ունենում անշարժ գույքի շուկայի վրա:
Ադրբեջանի ռազմական ծախսերը 2020 թվականին աճել են 17 տոկոսով. սա տարեկան աճի ամենամեծ ցուցանիշներից է Արևելյան Եվրոպայում և Եվրասիայում։ Հետ չի մնում նաև Հայաստանը։
Նոր ճանապարհներ, նոր շուկաներ և զարգացման նոր հնարավորություններ․ այս մասին քննարկումներ է ծնել Արցախյան 3-րդ պատերազմից հետո՝ նոյեմբերի 9-ին ստորագրված եռակողմ հայտարարության 9-րդ կետը՝ նվիրված տարածաշրջանում տնտեսական և տրանսպորտային բոլոր կապերի ապաշրջափակմանը։
Երբ Երկաթե վարագույրն ընկավ, իր հետ փլուզելով նաև խորհրդային միակուսակցական համակարգը, նոր կայացող կուսակցությունները մի շարք խնդիրների բախվեցին։ Դրանց համար սովորական դարձավ անհատների (որպես կանոն՝ հիմնադիր-առաջնորդ-հովանավորի) և ոչ թե գաղափարախոսության շուրջ կենտրոնանալը։
Մարիամ և Երանուհի Ասլամազյանները Սովետական Հայաստանի ամենաճանաչված կին արվեստագետներից են։ Իրենց ստեղծագործական ուղու ընթացքում քույրերն արվեստի աշխարհում մի շարք կարծրատիպեր կոտրեցին՝ հետագա սերունդներին թողնելով մեծ ժառանգություն։
Արցախյան պատերազմի ընթացքում՝ մինչ միջազգային լրատվամիջոցների ներկայացուցիչները կժամանեին հակամարտության գոտի, Ադրբեջանն օգտագործում էր հայելային քարոզչություն՝ փորձելով երկու կողմերին պահել բարոյական հավասար պայմաններում՝ տեղեկատվական մշուշի միջոցով։
Հուլիսի 12-ից հայ-ադրբեջանական սահմանի Տավուշի հատվածում իրավիճակը սրվեց և օրեր շարունակ հայկական բնակավայրերը հրետակոծվում ու գնդակոծվում էին ոտնահարելով միջազգային իրավունքի նորմերը:
Հայրենիք-սփյուռք հարաբերությունների պետականակենտրոն զարգացումը թույլ է տալիս լուծել երկու խոշոր խնդիր, որոնք բնորոշ են նաև Հայաստանի և սփյուռքահայ համայնքների հարաբերություններին: Առաջին խնդիրը կառուցվածքային, ինստիտուցիոնալ և պետականակենտրոն է: Երկրորդը գաղափարական է ու անդրազգային, և պահանջում է հայկական պետության ակտիվ միջամտությունը։
EVN Report-ի «Ոչ թե իսկական, այլ իրական պատմություններ» շարքը մտորումներ են հավաքական ինքնության անհատական փոխակերպումների շուրջ, նույնքան իրական, որքան այլընտրանքային՝ մեր ու ձեր մասին, բայց ուրիշի աչքերով: Արմեն Հայաստանցին գրում է տնակալման մասին, թե «ինչի՞ մեկ էլ օջախի կատու հայերը (ավելի շուտ՝ հայաստանցիները) տիտիկ չարեցին իրենց չորս պատի մեջ»։
Ժամանակ կար՝ 90-ականների սկզբին, երբ Երևանի «Զվարթնոց» օդանավակայանից երկու կանոնավոր չվերթ էր գործում՝ մեկը դեպի Մոսկվա, մյուսը ռուսական մեկ այլ քաղաք։ Նախորդ դարավերջին սկսված այս գործընթացն արդեն շարունակվում է մոտ երեք տասնամյակ և արդեն աշխարհի բոլոր ուղղություններով։ Մարդիկ հեռանալու տարբեր եղանակներ են որոնել ու գտել և իրենց պատմությունները պատմել օրագրերին։ Եվ, չնայած դրանց երբեմն չափազաց անձնական բնույթին, մեզ հաջողվել է հավաքել մոտ մեկ տասնյակ օրագրեր, որոնք վավերագրում են Հայաստանը լքողների քողարկված զգացմունքները։ Կարդում է հոդվածի հեղինակ ՝ Արեն Մելիքյանը:
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի վիճակագրության ինստիտուտի տվյալներով Հայաստանում գրագիտության մակարդակը 99% է, սակայն հանրապետությունում սովորողների առնվազն 20%-ը վերջին 17 տարիներին դժվարությամբ է համապատասխանել (կամ առհասարակ չի համապատասխանել) ֆունկցիոնալ գրագիտության չափանիշներին։
Սոնա Մարտիրոսյանը գրում է ԵՄ մի շարք երկրներից հայրենիք վտարված հայ ընտանիքների անձնական պայքարի մասին :
Հետազոտությունը վեր է հանում Հայաստանի Հանրապետությունում կամավորությամբ զբաղվելու հիմնական դրդապատճառները, ուսումնասիրում է կամավորական գործունեության կարգավորման շրջանակները և բացահայտում կամավորության ոլորտի հիմնախնդիրները:
EVN Report-ի առաքելությունն է սատարել Հայաստանին, ոգեշնչել սփյուռքին և տեղեկացնել աշխարհին՝ անաչառ, վստահելի և փաստերի վրա հիմնված զեկույցների և մեկնաբանությունների միջոցով: Մեր նպատակն է բարձրացնել հանրային վստահությունը լրատվամիջոցների նկատմամբ։ EVN Report-ը հիմնադրվել է 2017 թվականին, Հայաստանի Հանրապետությունում՝ EVN News հիմնադրամի կողմից:
