Tag: Ռուսաստան

Արտաքին ու անվտանգային քաղաքականության շրջանակում Հայաստանի կողմից Ֆինլանդիայի փորձի հնարավոր կիրառմանն անդրադարձող հոդվածի ՁայնաԳիրը։

ՀԱՊԿ֊ին անդամակցության հավանական դադարեցման և արտաքին ու անվտանգային քաղաքականության վերանայման շրջանակում վերջերս Հայաստանում խոսվում է Ֆինլանդիայի մոդելի մասին՝ նախկինում արծարծվող Իսրայելի և Սինգապուրի փոխարեն։ Ֆինլանդիայի ու Հայաստանի իրավիճակի նմանությունների ու տարբերությունների, և ֆինլանդական փորձի կիրառելիությանն է անդրադառնում Սոսի Թաթիկյանը։

Արցախից բռնի տեղահանված ու Եղվարդում ապաստանած խնամի ընտանիքների պատմությանը, նրանց սոցիալական դժվարություններին անդրադարձող հոդվածի ՁայնաԳիրը։

Բոլոր տեղահանված արցախցիների նման, խնամիներ երկու Գայանեների ընտանիքները նույնպես սեպտեմբերին են եկել Հայաստան, բոլորի նման գրանցվել և հայտնվել են Եղվարդում: Բոլոր տեղահանվածների պես նրանք էլ նույն սոցիալական դժվարություններին են առերեսվում, որոնք պարզաբանում է արցախցի լրագրող Մարութ Վանյանը։

Հայաստանի պարենային անվտանգությանը, ցորենի ինքնաբավությունը մեծացնելու, ինչպես նաև ցորենի անխափան ներմուծման խնդիրներին անդրադարձող հոդվածի ՁայնաԳիրը։

Հայաստանը շրջադարձ է կատարում դեպի արևմուտք, ոչ թե որովհետև ցանկանում է աշխարհաքաղաքական քայլեր ձեռնարկել, այլ, ավելի ճիշտ, ուղղակի ցանկանում է գոյատևել: Ուստի, շրջադարձի նպատակը ոչ թե կախվածության մի համակարգը մյուսով փոխարինելն է, այլ կախվածության ամբողջ տրամաբանության խզումն է ու կայուն անվտանգային անկախության ստեղծումը։

Ուզում եմ հնարավորինս շուտ ավարտվի պատերազմն ու վերադառնամ Լուգանսկ, ասում է Իլյա Պուտիլյան՝ ֆոտոլրագրող Վաղինակ Ղազարյանի ոսպնյակից ներկայացնելով ռուս-ուկրաինական պատերազմի ներգործությունը։

Ռուս-ադրբեջանական տանդեմի հաստատած ստատուս քվոն ամբողջությամբ փլուզվեց, երբ Բաքուն Արցախում ձեռնարկեց լայնամասշտաբ ներխուժում՝ իր գործողությունները համակարգելով ռուսական զորքերի հետ: Ներսես Կոպալյանը ներկայացնում է զարգացումների համապարփակ վերլուծություն։

Երևանի կառավարման համակարգի ստեղծման պատմությանը, Ռուսական կայսրության, Առաջին Հանրապետության ու Խորհրդային Միության շրջանների կառավարման ընթացքներին անդրադարձող հոդվածի ՁայնաԳիրը։

Խելագարի տեսությունը ձևավորվել է որպես հարկադրող սակարկման արդյունավետ ռազմավարություն, որտեղ դերակատարի ենթադրյալ ծայրահեղականությունն այն հիմքն է, որի վրա կառուցվում է նրա հետ փոխհարաբերությունը: Ալիևի դիրքորոշումը ոչ միայն Հայաստանի հետ, այլև «խաղաղության» բանակցություններում ներգրավված միջազգային հանրության հետ ելնում է այն տրամաբանությունից, որ եթե իր պայմանները չկատարվեն, նա իրեն իրավունք կվերապահի պատերազմ սկսել:

Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպությունում անդամակցությունը շարունակելու Հայաստանի տեսլականի անդրադարաձի ՁայնաԳիրը։

Որպեսզի ազգային ռազմավարությունը լինի հստակ, ինքնուրույն և գործառնական, այն պահանջում է ռազմավարական հետախուզություն, բացատրում է Ներսես Կոպալյանը։

Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության գործընթացի խութերը քննող Շիլա Փայլանի անդրադարձի ՁայնաԳիրը։

Ոմանք կարող են մտածել, որ վատ խաղաղության պայմանագիրն ավելի լավ է, քան ոչ մի խաղաղության պայմանագիր: Բայց պատմությունն այլ բան է ցույց տալիս, գրում է Շիլա Փայլանը՝ քննելով Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության գործընթացի խութերը։

Էմիգրացիայի ողբերգությունը ոչ թե ինչ-որ բանի կորուստն է, այլ այն, որ մենք մինչև կյանքի վերջ ինչ-որ տեղ օտար ենք լինելու։ Էմիգրացիայի պատմությունն այսպես է բնութագրում ֆոտոլրագրող Վաղինակ Ղազարյանի հերոս, լրագրող Յան Շենկմանը, որը ռուս-ուկրաինական պատերազմի հետևանքով ստիպված է եղել ամեն բան թողնելով հեռանալ հայրենի Ռուսաստանից ու Հայաստանում ամեն ինչ սկսել նորից։

Բաքուն չի ցանկանում անաչառ խաղաղություն, Արևմուտքը պայքարում է բանակցություններն առաջ տանելու համար, իսկ Մոսկվան նախընտրում է սառեցնել գործընթացը, որպեսզի ստեղծի մի նոր, վերահսկելի ստատուս քվո: Երևանը պետք է ուժեղացնի իր սակարկությունների կարողությունները՝ ներգրավվելով անհամաչափ ագրեսիվ սակարկությունների մեջ:

Երևանը պետք է ուժեղացնի իր բանակցային հնարավորությունները՝ ներգրավվելով անհամաչափ ագրեսիվ սակարկությունների մեջ: Ներսես Կոպալյանի անդրադարձի ՁայնաԳիրը։

Դեկտեմբերյան անվտանգային պարունակը ցույց տվեց, որ ի հեճուկս բանակցություններին կամ հնարավոր խաղաղության պայմանագրի ընդհանուր ուրվագծերին, ալիևյան կառավարության հետ իրական և մնայուն խաղաղությունը շարունակելու է մնալ անիրատեսական։ Իրավիճակը հասկանալու համար այս ամսվա անվտանգության զեկույցը ներկայացնում է գոյաբանական անվտանգության հայեցակարգը։

Նոյեմբեր ամսվա հայաստանյան անվտանգության պարունակըբնութագրող EVN անվտանգության զեկույցի ՁայնաԳիրը:

Նոյեմբերին Հայաստանի անվտանգային պարունակը բնորոշվեց Հայաստանի համար նկատելի անկմամբ, քանի որ Ադրբեջանն ուժեղացրեց և ընդլայնեց հիբրիդային պատերազմի գործողությունները՝ փորձելով չեզոքացնել զսպման ունակությունների դիվանագիտացմանը միտված Հայաստանի ջանքերը։

Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության շուրջ Հայաստանի անվտանգային համակարգի կառուցմանն անդրադարձող հոդվածի ՁայնաԳիրը։

Հայաստանը 1992-ից ի վեր իր անվտանգային համակարգը կառուցել և ամրապնդել է Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության շուրջ: Արմինե Մարգարյանը քննում է այս կազմակերպության հնարավորություններն ու խոչընդոտները Հայաստանի պարագայում։

Հղիության արհեստական ընդհատմանն անդրադարձող ու հայաստանյան պատկերը ներկայացնող հոդվածի ՁայնաԳիրը։

Հղիության արհեստական ընդհատման հարցը շարունակում է արդիական մնալ ինչպես ամբողջ աշխարհում, այնպես էլ Հայաստանում։ Հոդվածը ներկայացնում է հայաստանյան պատկերն ու ընդհատումից բխող խնդիրները։

Շաբաթասկզբին Ադրբեջանը Հայաստանի սուվերեն տարածքի վրա լայնածավալ հարձակում գործեց, ինչին զուգահեռ Երևանում հերթական անգամ ոտքի կանգնեցին գործող իշխանություններից դժգոհող քաղաքացիները։

Շաբաթասկզբին Ադրբեջանը Հայաստանի սուվերեն տարածքի վրա լայնածավալ հարձակում գործեց, ինչին զուգահեռ Երևանում հերթական անգամ ոտքի կանգնեցին գործող իշխանություններից դժգոհող քաղաքացիները։

1850-ականների Ղրիմի պատերազմի, միջազգային խորը հակասությունների ու Սևծովյան տարածաշրջանում ազդեցությունն ավելացնելու շարունակվող պայքարին անդրադարձող հոդվածի ՁայնաԳիր տարբերակը։

1850-ականների Ղրիմի պատերազմը չլուծեց ներգրավված կողմերի աշխարհաքաղաքական մրցակցության հարցը: Սևծովյան տարածաշրջանում ազդեցությունն ավելացնելու համար պայքարը շարունակվում է նաև այսօր։

«Քաղաքականություն» բաժնում հրապարակված Սուրեն Մանուկյանի «Մաս 1. Ցեղասպանությունը՝ որպես ազգային և միջազգային օրակարգի մաս. Ցեղասպանության հարցը և ժամանակակից դիվանագիտությունը» հոդվածի ձայնագիր տարբերակը։ Ընթերցում է Գոհար Աբրահամյանը։ Անցյալում կատարված ոճրագործությունների և այսօր էլ աշխարհում ընթացող մարդկայնության դեմ հանցագործությունների խնդիրն օգտագործվում է ոչ միայն քաղաքական հռետորաբանության մեջ, այլ նաև միջազգային զանազան խաղացողների կողմից իրենց շահերի սպասարկման համար։

Անցյալում կատարված ոճրագործությունների և այսօր էլ աշխարհում ընթացող մարդկայնության դեմ հանցագործությունների խնդիրն օգտագործվում է ոչ միայն քաղաքական հռետորաբանության մեջ, այլ նաև միջազգային զանազան խաղացողների կողմից իրենց շահերի սպասարկման համար։

«Կարծիք» բաժնում հրապարակված՝ Կայծ Մինասեանի «Արցախ-Ուկրաինա. Հայաստանը` երկու պատերազմի արանքում» հոդվածի ձայնագիրը: Ընթերցում է Սոնա Ներսեսյանը: Փետրվարի 24-ին Ռուսաստանի ներխուժումից հետո Ուկրաինայում ծավալվող իրադարձությունների շուրջ չդադարող լարվածության պայմաններում և 2020 թվականին Արցախում պարտությունից հետո Հայաստանն ինչպե՞ս կարող է դուրս գալ ահագնացող հակամարտությունների այս շղթայից:

Լեռնային Ղարաբաղում վերջին իրադարձությունները վկայում են Ադրբեջանի` բնիկ հայկական բնակչության էթնիկ բնաջնջման մտադրության մասին և ընդգծում այնտեղ միջազգային նորմերի համաձայն գործող խաղաղապահ ճարտարապետության անհրաժեշտությունը:

ՄԱԿ-ի գլխավոր ասամբլեան իր պատմական «Միավորվելով հանուն խաղաղության» նստաշրջանում ընդունել է բանաձև, որը վերահաստատում է Ուկրաինայի ինքնիշխանությունը, անկախությունը և տարածքային ամբողջականությունը։ Սոսի Թաթիկյանը բացատրում է, թե ինչու է Հայաստանը ձեռնպահ քվեարկել՝ մեծապես պայմանավորված 2020 թ. Լեռնային Ղարաբաղում Ադրբեջանի հրահրած պատերազմի համատեքստով:

Ռուս-թուրքական առաջին պատերազմը տեղի է ունեցել 16-րդ դարում, և մինչ օրս երկու կայսրություններն իրենց ուժերը ռազմի դաշտում չափել են 12 անգամ։ Մեկնարկելով այս շարքը՝ մենք ցանկանում ենք ներկայացնել 19-20-րդ դարի ռուս-թուրքական այն պատերազմները, որոնք ճակատագրական նշանակություն են ունեցել հայ ժողովրդի երկու՝ արևմտյան և արևելյան հատվածների համար։

Դոկտոր Ներսես Կոպալյանի ծրագրային հետազոտությունն ուրվագծում է Լեռնային Ղարաբաղի հարցում Հայաստանի հայեցակարգային քաղաքականության հնարավոր տարբերակը` այդպիսով ձևակերպելով «ինքնիշխանություն հանուն փրկության» գաղափարի ընդհանուր ռազմավարությունը մշակելու համար անհրաժեշտ փորձառական և իրավական հիմքը:

Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև դելիմիտացիայի ու դեմարկացիայի գործընթացի ձևաչափ ստեղծելու առումով տարբեր քայլեր են արվում, որոնք, սակայն, զուգորդվում են Ադրբեջանի կողմից սողացող անեքսիայի և ռազմական ագրեսիվ գործողությունների հետ։ Հոդվածն անդրադառնում է դելիմիտացիայի ու դեմարկացիայի գործընթացին, առաջարկություններ են արվում փուլերի, ձևաչափերի և սկզբունքների վերաբերյալ։

Կարսի պայմանագիրը կնքվեց աշխարհաքաղաքական բարդ պայմաններում։ Թուրքիան կարողացավ օգտագործել Արևմուտքի հետ հարաբերությունները կարգավորելու «սպառնալիքը» ռուսական կողմից առավելագույն զիջումներ կորզելու համար՝ հիմնականում Հայաստանի հաշվին։

Եվրասիական տնտեսական միության բնական գազի ընդհանուր շուկա ձևավորելու վերջնաժամկետ է սահմանված 2024 թ. հունվարի 1-ը։ Եթե գործարքը կայանա, կարո՞ղ է Հայաստանը որպես բնական գազ ներմուծող երկիր օգուտ քաղել: