Վերևի հարկի բնակարանում շաբաթներ շարունակ վերանորոգում է, հրեշավոր աղմուկ, անդադար։ Սա մեր գրասենյակի վերևում է, տանը չի, իրենց աշխատանքային ժամերը մեր աշխատանքային ժամերն են։ Ցնցվում են պատերը, առաստաղը, գրասեղանները, նյարդերը… Միմյանց լսել հնարավոր չի, ոչ էլ կենտրոնանալ: Աղմուկից սրտխառնոց է, թեթև երկրաշարժ զգալուն նման։ 2023 թվականի սեպտեմբերն է: Արցախի շրջափակման 9-րդ ամիսն է։ Մի պատառ, առանց մեղքի զգացողության ուտելն էլ անհնարին, բայց պարբերաբար խնամքով կտրտված ու գեղեցիկ շարված մի ափսե մրգով բարձրանում ենք վերև, քաղաքավարի խնդրում մի փոքր դադարեն, ձայնագրություն ունենք։ Ակամա համաձայնում են, բայց ոչ պայմանավորված ժամին դադարում ու երբ ցանկանում վերսկսում: Մենք մեզ համոզում ենք՝ ոչինչ թափով թող աշխատեն, շուտ վերջացնեն։
Սեպտեմբերի 19-ը, 20-ը…23-ն է, քանդում են դեռ։ Մտածում ենք՝ գիտեն՝ լրատվական ենք, գիտեն ինչ է կատարվում, հաստատ, որ հիմա ասենք մի փոքր դադարեն՝ սակարկություն չի լինի։ Պարզվում է նկատել են, որ գրասենյակում հիմնականում կանայք են ու որոշել, որ մեր արածը ինչ պիտի լինի, որ իրենց արածից կարևոր լինի։ Եվ, իկարկե, ի դեմս կանանց ու լրագրողների, միշտ էլ կարելի է չարակամություն տեսնել։
— Ժողովորդ, մի կես ժամով մեզ լռություն է պետք, ձայնագրություն ունենք։
— Ի՞նչ ես եկել նորից, երեխեքիս հացն ես կտրում։
— Հա, բայց մենք էլ ենք աշխատում, չէ՞։
— Բա ձեր տղամարդիկ ի՞նչ եմ անում, որ դուք եք աշխատում։
Ասում եմ՝ հասկանում եմ, որ վերջնաժամկետ ունեն, բայց մեր գործն էլ անհետաձգելի է, միգուցե պատվիրատուի համարը տան, իրեն բացատրենք իրավիճակը, հետը համաձայնեցնենք։
— Դու էդքան չկաս, որ իրա հետ խոսաս։
Սեռով պայմանավորված խտրականության, կնատյացության, գենդերային ապատեղեկատվության բաժանարար գծերը քիչ են, կազմաբանությամբ բոլորն էլ ոչ ֆիզիկական բռնության ներկառուցված դրսևորումներ, հաճախ բնորոշիչը տեղը, պարունակն ու հանրային բնույթն է։ Թիրախը միշտ նույնն է՝ կինը։
Բարկանալը, այպանելը, մեղադրելը, որ ընտանիքի հացն եմ կտրում, ակնարկելը, թե այնքան անպիտան ենք, որ պիտանի տղամարդիկ չունենք մեր կողքին, էդքան չկանք, որ իրենց կարևոր մարդու հետ խոսենք, համ էլ ինչ լուրջ աշխատանքի մասին է խոսքը՝ կանանցով եք, ցանկալի արդյունքին չի հանգեցնում։ Վրդովված չեմ հեռանում, չեմ զիջում, քանի որ զիջելու տեղ չունեմ, որոշել եմ՝ տեղն ու ժամանակը չի։
Բռնության բոլոր մյուս ձևերը սպառել է։ Ոլորում է օձիքս ու որոշում ինձ դուրս շպրտել։ Տղամարդ չեմ, իրեն ֆիզիկապես չեմ կարող սպառնալ։ Չեմ հասկանում ինչպես եմ պարոն շինարարին հետ հրում այնպես, որ բախվում է պատին։ Վեր է կենում ու նորից թափով վրա հասնում։ Կինոյի աղջկա նման ոտքով հարվածում եմ ոտքերի արանքը։ Օրվա երկրորդ կեսը լռություն էր։
