Կարծիք

Րաֆֆի Քասարջյանը ներկայացնում է անկախությունը, ժողովրդավարական սկզբունքներն ու Հայաստանի Հանրապետության լիարժեք տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանելու ազգային, հավաքական ջանքերի հայեցակարգը, որտեղ յուրաքանչյուր քառակուսի սանտիմետր պաշտպանվում է՝ առանց փոխզիջումների կամ որևէ տեսակի տարածքային զիջումների որևէ արտաքին սպառնալիքի կամ պահանջի դիմաց:

Թեև ոմանք ողջունեցին Հայաստանի կողմից Միջազգային քրեական դատարանի Հռոմի ստատուտի վավերացումը, թերահավատների մի խումբ, սակայն, դեմ է այդ գաղափարին: Շիլա Փայլանն անդրադառնում է ամենաարդիական մտահոգություններին:

«Երեք տարի առաջ այս օրերին կրկին պատերազմ էր ու զոհեր, կրկին տեղահանություն էր ու հայրենազրկում, մենք պետք է անվերջ կորցնե՞նք»,- գրում է Գոհար Աբրահամյանը։

Ոմանք կարող են մտածել, որ վատ խաղաղության պայմանագիրն ավելի լավ է, քան ոչ մի խաղաղության պայմանագիր: Բայց պատմությունն այլ բան է ցույց տալիս, գրում է Շիլա Փայլանը՝ քննելով Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության գործընթացի խութերը։

Արցախի ծանր վիճակը հասցեագրելու գործում քաղաքական, բարոյական և իրավական ակնհայտ իրողությունների անտեսումը հավասարազոր է բազմապատիկ հետևանքներ ունեցող հետագա անկայունության սերմանմանը, գրում է արտաքին գործերի նախկին նախարար Զոհրաբ Մնացականյանը։

Բաքուն չի ցանկանում անաչառ խաղաղություն, Արևմուտքը պայքարում է բանակցություններն առաջ տանելու համար, իսկ Մոսկվան նախընտրում է սառեցնել գործընթացը, որպեսզի ստեղծի մի նոր, վերահսկելի ստատուս քվո: Երևանը պետք է ուժեղացնի իր սակարկությունների կարողությունները՝ ներգրավվելով անհամաչափ ագրեսիվ սակարկությունների մեջ:

Բանակի տոնին՝ չափազանց դժվար ինքնախոստովանություն, որը գրում եմ՝ հույս ունենալով, որ այսուհետ քաջություն կունենանք խոսելու և անկեղծորեն բարձրաձայնելու խնդիրները` վախի, պաթոսի ու ինքնախաբեության շղարշի տակ չթաքցնելով։

Խաղաղության հետամուտ լինելը վեհ և կենսական նպատակ է, բայց միայն այն դեպքում, երբ այն անկեղծ է: Խաղաղության մասին ադրբեջանական և թուրքական հռետորաբանությունն այս պահին առավել քան համոզիչ չէ։ Միակողմ խաղաղությունն անկայուն է և փխրուն։ Այն չի աշխատի, եթե ձեռք բերվի ի հաշիվ մեզ։

Ավելի քան 30 տարիների ընթացքում մշտապես խոսվել է Հայաստանի ազգային նպատակների արդարացիության և չափազանց քիչ` այդ նպատակներին հասնելու միջոցների և ընտրված նպատակների իրագործելիության մասին:

Փետրվարի 24-ին Ռուսաստանի ներխուժումից հետո Ուկրաինայում ծավալվող իրադարձությունների շուրջ չդադարող լարվածության պայմաններում և 2020 թվականին Արցախում պարտությունից հետո Հայաստանն ինչպե՞ս կարող է դուրս գալ ահագնացող հակամարտությունների այս շղթայից:

2022 թվականի հունվարի 14-ին Հայաստանի և Թուրքիայի ներկայացուցիչները Մոսկվայում մասնակցեցին երկկողմ բանակցությունների առաջին փուլին: Կայծ Մինասյանը հետադարձ հայացք է նետում հայ-թուրքական երկխոսության տարբեր փուլերին՝ 1991 թվականին Հայաստանի անկախությունը վերականգնելու նախընթաց շրջանում:

Այսօր՝ Բանակի օրը, հայ զինվորականները շարունակում են պաշտպանել մեր փխրուն սահմանները՝ ծանր և երբեմն անմխիթար պայմաններում, և այժմ, առավել քան երբևէ, Զինված ուժերի հիմնարար բարեփոխումներն առաջնահերթ նշանակություն ունեն:

Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարները շուրջ մեկ տարվա դադարից հետո վերջին մեկ ամսում երկու հանդիպում ունեցան։ Ռազմաքաղաքական հարցերով փորձագետ Արմինե Մարգարյանն անդրադառնում է այդ հանդիպումներին ու դրանց արդյունքներից բխող տեսլականին։

30 տարի առաջ՝ 1991-ի դեկտեմբերին սկսվեց ԽՍՀՄ փլուզման գործընթացը։ Սակայն, եթե նախկինում համաշխարհային գերակայության համար մրցում էին հավաքական Արևմուտքն ու Խորհրդային Միությունը՝ յուրաքանչյուրն իր փոքր դաշնակիցների հետ, ապա «նոր աշխարհում» ինքնուրույնության և «արևի տակ իրենց տեղն» ամրապնդելու հայտ են ներկայացնում ավելի ու ավելի շատ երկրներ։

Հայաստանի անկախ և ինքնիշխան ժողովրդավարական քաղաքականությունը, ընկալվեց աշխարհաքաղաքական ենթատեքստում: Վտանգը այդ իրականությունը չտեսնելու, չգնահատելու, համապատասխանաբար ներքին, արտաքին ու անվտանգության քաղաքականությունը չվերահաշվարկելու մեջ էր։

Հայաստանում զինված ուժերի քաղաքական չեզոքությունը չպահպանելու և քաղաքացիական վերահսկողության սկզբունքը խախտելու հանգամանքը, ինչպես նաև իշխանության ու ընդդիմության միջև բևեռացումը խոսում է լրջագույն ճգնաժամի առկայության մասին, որի անտեսումը կարող է հանգեցնել դրա սրմանը, իսկ ստատուս քվոյի պահպանումը՝ այն ավելի անկայուն և պայթյունավտանգ դարձնելուն:

Հատկապես լուրջ պետք է վերաբերվել ընդգծված թուրքամետ կամ ադրբեջանամետ արտաքին քաղաքականություն ունեցող երկրներում տեղի ունեցող հակահայկական գործընթացներին։Այս հոդվածի, խնդրո առարկան. Միացյալ Թագավորության Ներկայացուցիչների պալատի 4 անդամների ստորագրությամբ «Հայաստանի ագրեսիան Ադրբեջանի դեմ» վերտառությամբ միջնորդությունն է:

Կորոնավիրուսի պանդեմիայի՝ աշխարհը գրավելուն զուգահեռ ՝ ինֆոդեմիան լարվածություն է առաջացնում և ազդում հոգեկան առողջության վրա: EVN Report-ի այս շաբաթվա խմբագրականը ևս մեկ անգամ անդրադառնում է երկրագնդում ապրող յուրաքանչյուր մարդու դերին:

Մինչ շարունակվում է Հայաստանի երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի դատավարությունը, Սոսսի Թաթիկյանը գրում է ներքին հարցերում բանակի և անվտանգության ուժերի ներգրավվածությունն ու պարտականությունները հստակ ուրվագծելու, արտակարգ դրություն հայտարարելու դեպքում դրանք որպես զսպող ուժ կիրառելու և Սահմանադրության համապատասխան կետերը փոխելու անհրաժեշտության մասին։

Երկրի հանքարդյունաբերության ոլորտում լուրջ խնդիրները նոր կառավարությունը ժառանգել է նախկին վարչակարգից: Սակայն ըստ Արթուր Գրիգորյանի դեռեւս բավարար քայլեր չեն ձեռնարկվել ոլորտում կոռուպցիան արմատախիլ անելու կամ նույնիսկ զսպելու ուղղությամբ:

Ընթերցողին ծանոթացնելով միջազգային իրավունքի նրբություններին՝ դոկտոր Ներսես Կոպալյանը գրում է, որ երբ Հայաստանն ու Ադրբեջանը խոսում են խաղաղության մասին, նկատի ունեն միանգամայն տարբեր իրողություններ: Իրականում նրանք ձգտում են խաղաղության ըստ սեփական պատկերացումների: