Կարծիք

Թեև ոմանք ողջունեցին Հայաստանի կողմից Միջազգային քրեական դատարանի Հռոմի ստատուտի վավերացումը, թերահավատների մի խումբ, սակայն, դեմ է այդ գաղափարին: Շիլա Փայլանն անդրադառնում է ամենաարդիական մտահոգություններին:

«Երեք տարի առաջ այս օրերին կրկին պատերազմ էր ու զոհեր, կրկին տեղահանություն էր ու հայրենազրկում, մենք պետք է անվերջ կորցնե՞նք»,- գրում է Գոհար Աբրահամյանը։

Ոմանք կարող են մտածել, որ վատ խաղաղության պայմանագիրն ավելի լավ է, քան ոչ մի խաղաղության պայմանագիր: Բայց պատմությունն այլ բան է ցույց տալիս, գրում է Շիլա Փայլանը՝ քննելով Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության գործընթացի խութերը։

Արցախի ծանր վիճակը հասցեագրելու գործում քաղաքական, բարոյական և իրավական ակնհայտ իրողությունների անտեսումը հավասարազոր է բազմապատիկ հետևանքներ ունեցող հետագա անկայունության սերմանմանը, գրում է արտաքին գործերի նախկին նախարար Զոհրաբ Մնացականյանը։

Բաքուն չի ցանկանում անաչառ խաղաղություն, Արևմուտքը պայքարում է բանակցություններն առաջ տանելու համար, իսկ Մոսկվան նախընտրում է սառեցնել գործընթացը, որպեսզի ստեղծի մի նոր, վերահսկելի ստատուս քվո: Երևանը պետք է ուժեղացնի իր սակարկությունների կարողությունները՝ ներգրավվելով անհամաչափ ագրեսիվ սակարկությունների մեջ:

Բանակի տոնին՝ չափազանց դժվար ինքնախոստովանություն, որը գրում եմ՝ հույս ունենալով, որ այսուհետ քաջություն կունենանք խոսելու և անկեղծորեն բարձրաձայնելու խնդիրները` վախի, պաթոսի ու ինքնախաբեության շղարշի տակ չթաքցնելով։

Խաղաղության հետամուտ լինելը վեհ և կենսական նպատակ է, բայց միայն այն դեպքում, երբ այն անկեղծ է: Խաղաղության մասին ադրբեջանական և թուրքական հռետորաբանությունն այս պահին առավել քան համոզիչ չէ։ Միակողմ խաղաղությունն անկայուն է և փխրուն։ Այն չի աշխատի, եթե ձեռք բերվի ի հաշիվ մեզ։

Ավելի քան 30 տարիների ընթացքում մշտապես խոսվել է Հայաստանի ազգային նպատակների արդարացիության և չափազանց քիչ` այդ նպատակներին հասնելու միջոցների և ընտրված նպատակների իրագործելիության մասին:

Փետրվարի 24-ին Ռուսաստանի ներխուժումից հետո Ուկրաինայում ծավալվող իրադարձությունների շուրջ չդադարող լարվածության պայմաններում և 2020 թվականին Արցախում պարտությունից հետո Հայաստանն ինչպե՞ս կարող է դուրս գալ ահագնացող հակամարտությունների այս շղթայից:

2022 թվականի հունվարի 14-ին Հայաստանի և Թուրքիայի ներկայացուցիչները Մոսկվայում մասնակցեցին երկկողմ բանակցությունների առաջին փուլին: Կայծ Մինասյանը հետադարձ հայացք է նետում հայ-թուրքական երկխոսության տարբեր փուլերին՝ 1991 թվականին Հայաստանի անկախությունը վերականգնելու նախընթաց շրջանում:

Այսօր՝ Բանակի օրը, հայ զինվորականները շարունակում են պաշտպանել մեր փխրուն սահմանները՝ ծանր և երբեմն անմխիթար պայմաններում, և այժմ, առավել քան երբևէ, Զինված ուժերի հիմնարար բարեփոխումներն առաջնահերթ նշանակություն ունեն:

Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարները շուրջ մեկ տարվա դադարից հետո վերջին մեկ ամսում երկու հանդիպում ունեցան։ Ռազմաքաղաքական հարցերով փորձագետ Արմինե Մարգարյանն անդրադառնում է այդ հանդիպումներին ու դրանց արդյունքներից բխող տեսլականին։

30 տարի առաջ՝ 1991-ի դեկտեմբերին սկսվեց ԽՍՀՄ փլուզման գործընթացը։ Սակայն, եթե նախկինում համաշխարհային գերակայության համար մրցում էին հավաքական Արևմուտքն ու Խորհրդային Միությունը՝ յուրաքանչյուրն իր փոքր դաշնակիցների հետ, ապա «նոր աշխարհում» ինքնուրույնության և «արևի տակ իրենց տեղն» ամրապնդելու հայտ են ներկայացնում ավելի ու ավելի շատ երկրներ։

Հայաստանի անկախ և ինքնիշխան ժողովրդավարական քաղաքականությունը, ընկալվեց աշխարհաքաղաքական ենթատեքստում: Վտանգը այդ իրականությունը չտեսնելու, չգնահատելու, համապատասխանաբար ներքին, արտաքին ու անվտանգության քաղաքականությունը չվերահաշվարկելու մեջ էր։

Հայաստանում զինված ուժերի քաղաքական չեզոքությունը չպահպանելու և քաղաքացիական վերահսկողության սկզբունքը խախտելու հանգամանքը, ինչպես նաև իշխանության ու ընդդիմության միջև բևեռացումը խոսում է լրջագույն ճգնաժամի առկայության մասին, որի անտեսումը կարող է հանգեցնել դրա սրմանը, իսկ ստատուս քվոյի պահպանումը՝ այն ավելի անկայուն և պայթյունավտանգ դարձնելուն:

Հատկապես լուրջ պետք է վերաբերվել ընդգծված թուրքամետ կամ ադրբեջանամետ արտաքին քաղաքականություն ունեցող երկրներում տեղի ունեցող հակահայկական գործընթացներին։Այս հոդվածի, խնդրո առարկան. Միացյալ Թագավորության Ներկայացուցիչների պալատի 4 անդամների ստորագրությամբ «Հայաստանի ագրեսիան Ադրբեջանի դեմ» վերտառությամբ միջնորդությունն է:

Կորոնավիրուսի պանդեմիայի՝ աշխարհը գրավելուն զուգահեռ ՝ ինֆոդեմիան լարվածություն է առաջացնում և ազդում հոգեկան առողջության վրա: EVN Report-ի այս շաբաթվա խմբագրականը ևս մեկ անգամ անդրադառնում է երկրագնդում ապրող յուրաքանչյուր մարդու դերին:

Մինչ շարունակվում է Հայաստանի երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի դատավարությունը, Սոսսի Թաթիկյանը գրում է ներքին հարցերում բանակի և անվտանգության ուժերի ներգրավվածությունն ու պարտականությունները հստակ ուրվագծելու, արտակարգ դրություն հայտարարելու դեպքում դրանք որպես զսպող ուժ կիրառելու և Սահմանադրության համապատասխան կետերը փոխելու անհրաժեշտության մասին։

Երկրի հանքարդյունաբերության ոլորտում լուրջ խնդիրները նոր կառավարությունը ժառանգել է նախկին վարչակարգից: Սակայն ըստ Արթուր Գրիգորյանի դեռեւս բավարար քայլեր չեն ձեռնարկվել ոլորտում կոռուպցիան արմատախիլ անելու կամ նույնիսկ զսպելու ուղղությամբ:

Ընթերցողին ծանոթացնելով միջազգային իրավունքի նրբություններին՝ դոկտոր Ներսես Կոպալյանը գրում է, որ երբ Հայաստանն ու Ադրբեջանը խոսում են խաղաղության մասին, նկատի ունեն միանգամայն տարբեր իրողություններ: Իրականում նրանք ձգտում են խաղաղության ըստ սեփական պատկերացումների: