ԵՎ այլն

Two Films From One Fountain

Երկու կինո՝ մեկ աղբյուրից

Մկրտիչ Արմենի «Հեղնար աղբյուր»-ը ստեղծագործության գրեթե զուգահեռ երկու տարբեր էկրանավորումները բացառիկ հնարավորություն են ստեղծում խորհրդահայ և սփյուռքահայ հայացքների ուսումնասիրման, ազգային գրականության մեկնաբանման հարցում երկու հակադիր մոտեցումների համեմատման համար։

The Now of Literature, After the War

90-ականներ, 2000-ականներ… հիման և պատերա՞զմը…

Մինչ տեղի են ունենում պատերազմներ, պետք է հասկանանք՝ հայ գրականության մեջ 90-ականներից այս կողմ պատերազմներն ի՞նչ են արել գրականության հետ, ու ինչ ունենք, որպես, այսպես կոչված, «պատերազմական գրականություն»: Մարիամ Ալոյանը ներկայացնում է այդ կարճ հարցի երկար ձևակերպումը։

Օտարականության փորձառությունը Ատոմ Էգոյանի կինոյում

Օտարականության փորձառությունը Ատոմ Էգոյանի կինոյում

Էգոյանի ֆիլմերում ընդգծվում է օտարականության զգացումը. մարդիկ իրենց տեղում չեն, ամեն ինչ ասես երազում է կատարվում: Իսկ երաժշտությունը՝ համահունչ լինելով խճանկարային ու բազմաբովանդակ պատումին՝ օգնում է սոսնձել սյուժեի բեկորները:

Կաննի կինոփառատոնի տարածաշրջանային քաղաքականությունը

Կաննի կինոփառատոն ընտրվելու համար գործում են մի շարք պայմանական կարգեր, բայց ակնհայտ է, որ փառատոնը վարում է «բաց» քաղաքականություն և հետաքրքրված է ներկայացնել ֆիլմեր բոլոր տարածաշրջաններից: Սոնա Կարապողոսյանն անդրադառնում է հեղինակավոր կինոփառատոնին, աշխարահագրությանը, ներկայացվելու կարգերին ու այս պարունակում հայ կինոգործիչների աշխատանքներին։

Ինչու՞ «Խ» և այլ Խնդիրներ. Աննա Դավթյանի «Խաննա»-յի երկԽոսային գրաԽոսական

Ինչու՞ «Խ» և այլ Խնդիրներ. Աննա Դավթյանի «Խաննա»-յի երկԽոսային գրաԽոսական

2020-ին լույս տեսած «Խաննա» վեպը մեծ քննարկումների առիթ դարձավ՝ սկսած անվանումից մինչև վեպի հերոսներն ու օգտագործված լեզուն։ Ինչո՞ւ «Խ», արդյոք ո՞վ է Խաննան, ինչո՞ւ է որոշվել հենց նման լեզվով գրել վեպը, քննարկում են գրող, գրականագետ Կարեն Ղարսլյանն ու վեպի հեղինակ Աննա Դավթյանը։

«Դոն Կիխոտը» հայերեն՝ ներկա-բացակա

«Դոն Կիխոտը» հայերեն՝ ներկա-բացակա

Համաշխարհային գրականության անկյունաքարերից՝ Սերվանտեսի «Դոն Կիխոտը», տարատեսակ իրողությունների բերումով, երկու հատոր կազմող վեպի հայերեն թարգմանությունը լիարժեքորեն չի հասել ընթերցողի սեղանին, գրում է Արամ Պաչյանը։

Armenian Animation: The Frontline of Female Directors

Հայկական անիմացիան՝ կին ռեժիսորների առաջնագիծ

Անիմացիոն ժառանգության մեջ կանանց դերի վերանայումը հատկապես կարևոր է թվում վերջին տարիներին, երբ հայկական ժամանակակից անիմացիան սկսում է ակտիվանալ և մեծ հաջողություններ գրանցել միջազգային ասպարեզում՝ հենց կին ստեղծագործողների աշխատանքի շնորհիվ, գրում է Սոնա Կարապողոսյանը։

Ուժի պատկերը․ Կիլիկյան արքունական թագերի շուրջ

Լևոն 2-րդ արքայի պատկերների քննությամբ Մարգարիտա Ղազարյանն անդրադառնում է Կիլիկյան թագավորների կրած թագի հիմնահարցին, ինչպես նաև ժամանակի քաղաքական պարունակին, ազդեցություններին, գերիշխող հայացքներին:

«5 երազողները և ձին»

«5 երազողները և ձին» ֆիլմում հեղինակներն օգտագործում են տարբեր արտահայտչամիջոցներ, տեսողական պատմողականության տեխնիկաներ ու ձևեր` պատմելու մեկ երկրի կամ երազանքի մասին, գրում է կինոքննադատ Սոնա Կարապողոսյանը։

Remember “Yerevan”

Հիշել «Երևանը»

Երևանն ուներ իր սեփական վեպը, այն ուղղակի մոռացվել էր, հեռացվել էր մեր հիշողությունից։ Ժամանակակից արձակը լուսավորեց մոռացության խավարը և օգնեց մեզ հիշել «Երևանը», գրում է Տիգրան Ամիրյանը։

Կետաձկան ծիծաղը

Կետաձկան ծիծաղը

Գյումրեցի արձակագրի ստեղծագործությունն իր ուրույն բնույթով վերադասավորում է բիբլիական հռչակավոր ասքերից մեկը՝ Հովնան մարգարեի և կետաձկան պատմությունը: Վեպում ամուսնական ճգնաժամը վերածվում է զավեշտալի ու դրամատիկ ռոբինզոնադայի, մեկնաբանում է Արամ Պաչյանը։

Հայկական երազանքը. Մայքլ Գյուրջյանի ֆիլմը հայրենադարձ Չարլիի մասին

Մեծ հայրենադարձության նախագծի պատմական իրադարձությունների մասին ամերիկահայ ռեժիսոր, դերասան Մայքլ Գյուրջյանի ֆիլմը 2022-ին բացեց «Ոսկե ծիրան» միջազգային կինոփառատոնը։ Սոնա Կարապողոսյանն անդրադառնում է ֆիլմին։

Ձայնագիր. Վերաիմաստավորենք մեր միջնադարյան գերեզմանոցները

Վերաիմաստավորենք մեր միջնադարյան գերեզմանոցները

Ճարտարագետ Յարութիւն Խաչատուրեանն անդրադառնում է հայաստանյան գերեզմանների խնդիրներին, ժամանակակից և միջնադարյան գերեզմանոցների տարածքների սահմանազատման կարևորությանն ու հիմնավորում միջնադարյան գերեզմանոցների վերաիմաստավորման կարևորությունը։

Կաֆկան Արցախում

Կաֆկան Արցախում

Սոնա Կարապողոսյանն անդրադառնալով Ստեփանակերտի օդանավակայանի մասին ֆիլմին` նշում է, որ ռեժիսորը փորձել է պատմությունը ներկայացնել բեմականացված-վավերագրական ժանրի պրիզմայով, որը ֆիլմի ընթացքում սկսում է մետամորֆոզ ապրել, դառնալ բարակ ու թափանցիկ` բացահայտելով ռեժիսորի ու նրա տեսախցիկի ներկայությունը:

Երբ ապագայապաշտները հանդիպեցին իրենց բաղձած ապագայի հետ

Թեև Հայաստանում ակնհայտորեն գերիշխում է հավաքապաշտական և առնական մշակույթը, քիչ չեն հասարակությունում անհատապաշտական և/կամ սեռահավասարության ձգտող սակավաթիվ շերտերի կողմից նրան նետված ձեռնոցները:

Գլոբալ և լոկալ արվեստային պատերազմներ

Համաշխարհային ժամանակակից արվեստի պատկառելի հարթակում հակադիր բևեռների հայ արվեստագետների ընդգրկումը բացահայտում է ոչ հեռու անցյալի հայկական գեղարվեստական ​​ժառանգության հիմնովին վերանայման և վերաիմաստավորման անհրաժեշտությունը:

Ուժը` ճշմարտություն(ն) է

2022-ի պատմական մարտ ամսվա հայ–ռուս–ուկրաինական մեր այս պայմանական նշանաբանական եռանկյունու արանքում Վիտրուվյան մարդու պես ջղաձիգ է Խոսքը՝ ոչ միայն այլաբանական, այլ հենց ամենուղիղ մարմնավորմամբ։

Գյումրի. տեքստիլի մեկ դարը

Գյումրի. տեքստիլի մեկ դարը

Հայաստանի տեքստիլ արդյունաբերության երբեմնի կենտրոն Գյումրին այսօր փորձում է վերականգնել տեքստիլագործության ավանդույթները: Մշակութային հետազոտող Կարին Գրիգորյանն անդրադառնում է, թե ինչպես թալանված ու գաղթականներով լցված քաղաքը ձեռք բերեց այս համբավն ու հիմա ինչ քայլեր են ձեռնարկվում տեքստիլ արդյունաբերությունը զարգացնելու ուղղությամբ:

Թափոն. մերօրյա արվեստի նոր «հումքը»

Թափոն. մերօրյա արվեստի նոր «հումքը»

Կենցաղային թափոնների խնդրին անդրադարձող երևանյան երկու միանգամայն տարբեր ցուցահանդեսների մասնակցած հեղինակը հնարավորություն է ունեցել դիտարկել դրանք «ներսի աչքով» ու խոսել ցուցադրություններից, որոնք էականորեն տարբերվում են ետպատերազմյան շրջանում կազմակերպված հայաստանյան ցուցահանդեսների առանցքային թեմայից։

Behind the Magic: Rudolf Vatinyan’s On-Set Photographs From “Khatabala”

Կախարդանքի հետևում․ Ռուդոլֆ Վաթինյանի՝ «Խաթաբալայի» խաղահարթակի լուսանկարները

Երբ 2021-ին կորոնավիրուսի հետևանքով առաջացած բարդություններից մահացավ նկարահանող (օպերատոր) Ռուդոլֆ Վաթինյանը, մարդիկ հիմնականում խոսեցին այս խստապահանջ մասնագետի հեղինակած իկոնային ֆիլմերի մասին։ Սակայն ոչ ոք չէր հիշում, որ Վաթինյանը ուներ նաև մեկ այլ ստեղծագործական կիրք` լուսանկարչությունը։

The Cinema Screen: A Political Battlefield

Կինոէկրանը քաղաքական ռազմադաշտ

Կինեմատոգրաֆի քարոզչական ներուժը քաղաքական գործիչներից շատերն են փորձել օգտագործել։ Բայց կինոլեզվի զարգացմանը զուգահեռ սկսեց նաև հակառակ գործընթացը՝ ռեժիսորները մի շարք արտահայտչամիջոցներ էին օգտագործում իշխանություններին քննադատելու, հակադրվելու համար։ Թվում էր, թե 2018-ի թավշյա հեղափոխությունից հետո ժամանակակից հայ կինոն պետք է ողողվեր դրա մասին կամ դրա դեմ ֆիլմերով։ Սակայն օրինակները սակավ են:

Meghri: A Fuselage of Memory

Մեղրի։ Հիշողության ֆյուզելյաժ

Անկախության տարիներից ի վեր Հայաստանի համայնքներից քչերն են զգուշությամբ ու սրտի թրթիռով վերաբերվում նրան, ինչ հետազոտողներն անվանում են լոկալ ինքնություն։ Մեղրեցիներին սակայն հաջողվել է ստեղծել այլընտրանքային մի տարածք որտեղ պահպանվում է անցյալը իր թաղերով, մարդկանցով, ապրումներով ու փորձառություններով:

Interrupted Flavors: Thoughts on Armenian Cuisine

Ընդհատված համեր կամ խոհեր հայկական խոհանոցի մասին

Սննդի և խոհարարական արվեստի նկատմամբ վերաբերմունքը կարող է շատ բան բացահայտել ժողովրդի անցյալի և ապագայի մասին: Էլլա Կանագերյանը գրում է, որ մենք փորձում ենք աշխատել մեր մշակութային ազդեցությունների հետ և ավելի խոհեմաբար մոտենալ ազգային խոհանոցի գաղափարին:

Did the Wind Drop? Nora Martirosyan’s Optimistic Drama From Artsakh

Հանդարտվե՞ց արդյոք քամին. Նոռա Մարտիրոսյանի լավատեսական դրաման Արցախից

Նոռա Մարտիրոսյանի «Երբ որ քամին հանդարտվի» գեղարվեստական ֆիլմը համաշխարհային հանրության առջև բացում է Արցախի օդանավակայանի շուրջ ստեղծված անելանելի դրությունը, և այն օգտագործում որպես ելակետ՝ խոսելու Արցախի պատմության, խնդիրների ու ոգու մասին, գրում է Սոնա Կարապողոսյանը:

“Michael Jackson, Know This Well, I Can’t Bear This Pain”

«Մայքլ Ջեքսոն, լա՛վ իմացիր, էս ցավերին չեմ դիմանա»

Top 10 of Rabiz-ը անվեհեր 90-ականների խելառ մանուկն է։ «Մեր բակի», «Խաթաբալադայի» ու մի քանի այլ must-երի հետ միասին այն անհրաժեշտ է վերբեռնել ի պահ ապագայի թվային թանգարանում՝ ի զարմանս գալիք մշակութաբանների, որոնք դեռ նորովի պետք է բացահայտեն, թե այդ ինչպես է քարտեզի վրա հազիվ նշմարվող դռնփակ Հայաստանում ծնունդով Սպիտակցի Հայկ Ղևոնդյանը իր ցավերը պատմում փոփի արքա Մայքլ Ջեքսոնին:

Back to the Future: The Evolution of Post-Soviet Aesthetic in Armenian Fashion

Վերադարձ դեպի ապագա. Հետխորհրդային գեղագիտության էվոլյուցիան հայկական նորաձևության մեջ

Գլոբալ տենդենցներին տուրք տալը հայերի մշակութային ու քաղաքական հավաքական պատմության բաղկացուցիչ լինի ասես։ Ընդ որում, այս միտումն ավելի ցայտուն դրսևորվեց Խորհրդային Միության փլուզումից հետո:

“Where Are You, Soghomon?” Arman Nshanian’s Melodrama About Komitas

«Որտե՞ղ ես, Սողոմոն». Արման Նշանյանի կոմիտասյան մելոդրաման

Արման Նշանյանի «Սողոմոնի երգերը» սկսվում է որպես հեքիաթ և խոստանում պատմել պատանի Կոմիտասի և նրա երկու ընկերուհիների՝ թրքուհի Սևիլի և հայուհի Սոնայի մասին։Բացահայտ բիոպիկային նկրտումներով հանդերձ՝ ռեժիսորին այդպես էլ չի հաջողվում մարմնայնացնել վարդապետին։

“Return the Tramway to Yerevan:” About Aram Pachyan’s Novel “P/F”

«Վերադարձրե՛ք տրամվայը Երևանին».Արամ Պաչյանի «P/F» վեպի մասին

Լույս է տեսել Արամ Պաչյանի նոր վեպը։ Տեղ-տեղ խիստ մինիմալիստական, տեղ-տեղ հանգավոր ելևէջներով օրագրային կարճլիկ նոթեր հիշեցնող հարյուրհիսուն էջ, որոնց՝ հեղինակի կողմից սահմանված ժանրային պատկանելիությունն այլևս կասկածի տեղիք չի տալիս։Առաջին իսկ էջից ազդարարվում է․ պատմությունը դեռ շարադրանքը չսկսած ավարտվել է, իսկ բուն պատումը հիշողության մասին է։

Listening to Imagine: A Post-Crisis Exhibition Attempting to Reimagine Armenia’s Future

«Լսիր, որ պատկերացնես». հետճգնաժամային ցուցահանդեսը Հայաստանի ապագան վերաիմաստավորելու փորձ

Հետպատերազմյան ճգնաժամը փշրել է ապագայի շուրջ նախկին պատկերացումները՝ դրանք փոխարինելով անորոշ հորիզոններով։ Իրավիճակին փորձում է միջամտել ժամանակակից արվեստը՝ առաջարկելու մի նոր տարածություն, որտեղ կարելի է պատկերացնել ապագան։

Escaping to Cafes: Yerevan’s 2021 Gastronomic Trends

Փախուստ սրճարաններում

Վերջին տարիներին երևանցիներն սկսել էին ավելի ու ավելի շատ ժամանակ անցկացնել սրճարաններում ու առհասարակ՝ դրսում։ Դրսում էին սնվում, ընդմիջում անում, աշխատում ու փախչում առօրյայից։ Քովիդյան տնակալման շրջանում շատերն ամենածանրը հենց դա տարան՝ փախուստի անհնարինությունը։