Harout Manougian

Յարութ Մանուկեան

Յարութ Ս. Մանուկեանն ընտրության փորձագետ է։ Եղել է Տորոնտոյի հանրային դպրոցների հոգաբարձուն, ստացել է Հարվարդի համալսարանի հանրային կառավարման և Վաթերլոոյի համալսարանի ճարտարագիտության մագիստրոսի կոչումներ:

December 5: Armenia’s Most Important Municipal Election

Դեկտեմբերի 5․ Հայաստանի ՏԻՄ ամենակարևոր ընտրությունները

2021 թվականի դեկտեմբերի 5-ին Հայաստանում տեղի կունենան տեղական ինքնակառավարման մարմինների՝ անկախության 30 տարիներից ի վեր ամենակարևոր ընտրությունները։ Այս և աշնանը տեղի ունեցած ՏԻՄ երկու ընտրությունները հունիսին կայացած խորհրդարանական արտահերթ ընտրություններից հետո կարծես լինեն երկրորդ փուլ՝ Հայաստանի անընդհատ փոփոխվող քաղաքական դաշտի վերաբերյալ ավելի լավ պատկերացում կազմելու համար:

Կուսակցական ձախողումները քաղաքականության բեմում

Հայաստանում 100-րդ կուսակցությունը պաշտոնապես գրանցվեց 2021 թ. մայիսի 24-ին, տարեսկզբից կուսակցությունների երեսունմեկ հիմնադիր համագումարի հայտարարություն է հրապարակվել. նման վիճակագրություն չի արձանագրվել անկախացումից ի վեր (իսկ տարին դեռ չի էլ կիսվել): Քանակն ինքնին խնդրահարույց է։ Գրանցված կուսակցությունների մեծ մասն ընդհանրապես գործունեություն չի ծավալում. նրանք թեկնածուներ չեն առաջադրում, գումար չեն ծախսում, անգամ համացանցում ներկայացված են։ Դրանցից շատերը մի քանի տասնյակ անդամ էլ չեն ունենա: Ամեն դեպքում, նորեկներին պետք չէ նույնքան խիստ դատել։ Իրականում, քաղաքական ներգրավվածության խանդավառ այս ալիքը ավելի քան ողջունելի զարգացում է: read in English A Wave of New Political Parties Crashes Onto the Scene Ավագ սերնդի ներկայացուցիչների համար հատկապես՝ «քաղաքական կուսակցություն» կապակցության մեջ կուսակցություն բառը խորքային խարան ունի։ Նրանք դեռ հիշում են ժամանակները, երբ միակ «կուսակցությունը» ԽՄԿԿ-ն էր, որին անդամագրվելն ավելի շատ կուսակցական ղեկավարների բարեհաճությունը շահելու նպատակով հավատարմության ցուցադրում էր, քան շարքային մակարդակում փոփոխություններ բերելու ցանկություն։ Անկախությունից հետո անգամ, այն հանգամանքը, որ կուսակցությունների մեծ մասը լիովին վերահսկվում է մեկ անձի կողմից, խորացնում է կաշկանդող հիերարխիայի արմատավորված կարծրատիպը։ Պատկերը հիմա էլ է նույնը, թեև այն սկսել է ճաքեր տալ՝ անկախության սերնդի՝ 30-ի շեմը հատելուն զուգընթաց: Մի խոսքով, կուսակցություններից շատերը շարունակում են մնալ մեկ անձի նախագիծ։ Այդպիսին են նաև Քաղաքացիական պայմանագիրն ու Լուսավոր Հայաստանը: Սակայն այն, ինչն այս երկուսին իրենց ստեղծման առաջին իսկ տարիներից առանձնացնում է մյուսներից, թափանցիկության նոր մակարդակն է, ընդհանուր իդեալների շեշտադրումը և տեղական ինքնակառավարման ընտրություններում թեկնածուներ առաջադրելու պատրաստակամությունը: Կուսակցություն ստեղծելը ծանր աշխատանք է: Այն ժամանակատար է, մեծ գումարներ է պահանջում ու ամենակարևորը՝ շատ մարդ: Անհրաժեշտ փորձառություն ձեռք բերելու համար գուցե մի շարք ձախողումների միջով ստիպված

Հարցումները կեղծ մեծամասնությամբ ընտրության հավանականության օգտին են

2021 թ. մայիսի 22-ին Marketing Professional Group (MPG) ընկերությունը հրապարակեց խորհրդարանական առաջիկա ընտրությունների վերաբերյալ հեռախոսային հարցման տվյալները։ MPG-ն Gallup International Association-ի հայկական դուստր ընկերությունն է: Հիշեցնենք, որ ամերիկյան Gallup Inc.-ն այլևս Gallup միջազգային ընկերակցության անդամ չէ: Երկու կազմակերպություններն էլ հիմնադրվել են ամերիկացի սոցիոլոգ Ջորջ Գելափի կողմից: Read in English Latest Poll Numbers Imply a False Majority Election Outcome 2021 թ. մայիսի 18-21 ընկած ժամանակահատվածում ընկերությունը հարցում է անցկացրել Հայաստանի 800 բնակչի շրջանում՝ սահմանային ներկայիս ճգնաժամի ու ընդհանուր քաղաքական իրավիճակի շուրջ: Նշենք, որ Հայաստան-Ադրբեջան սահմանային ճգնաժամը շարունակվում է մայիսի 12-ից: Ընդ որում, մայիսի 19-ին՝ հարցումների ընթացքում, ՀՀ նախկին նախագահ և Հայաստանի Հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) ղեկավար Սերժ Սարգսյանի փեսան՝ Միքայել Մինասյանը խնդրահարույց մի փաստաթուղթ հրապարակեց, որում խոսվում է Հայաստան-Ադրբեջան սահմանագծման ու սահմանազատման վերաբերյալ։ Սա MPG-ի առաջին հարցումն է կուսակցությունների՝ նախընտրական դաշինքներ ստեղծելու հայտարարություններին ու թեկնածուների ցուցակներ հրապարակելուն ընդառաջ։ Հարցման սխալանքի սահմանը գնահատվել է ±3,5%։ «Եթե ընտրություններն անցկացվեին այս կիրակի, ո՞ր կուսակցության կամ դաշինքի օգտին կքվեարկեիք» հարցին տրվել են հետևյալ պատասխանները. Քաղաքացիական պայմանագիր կուսակցություն - 24,8% «Հայաստան» դաշինք - 14,3% Բարգավաճ Հայաստան կուսակցություն - 4,1% «Պատիվ ունեմ» դաշինք - 3,1% Հանրապետություն կուսակցություն - 2,5% Լուսավոր Հայաստան կուսակցություն - 2,0% «Շիրինյան-Բաբաջանյան» դաշինք - 1,6% Հայոց հայրենիք կուսակցություն - 1,2% Հայ ազգային կոնգրես կուսակցություն - 1,1% Սասնա Ծռեր / Ազգային ժողովրդավարական բևեռ - 1,0% 5165 շարժում - 0,5% «Քաղաքացու որոշում» սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցություն - 0,4% Արդար Հայաստան կուսակցություն - 0,4% Ալյանս առաջադիմական-ցենտրիստական կուսակցություն - 0,4% Հայաստանի կոմունիստական կուսակցություն - 0,1% Այլ կուսակցություններ - 1,2% Հրաժարվել են պատասխանել - 13,3% Դժվարացել են պատասխանել - 14,6% Ոչ մեկի օգտին -

Հայ կուսակցությունների մասնատման ու դաշինքների պատմությունը

Երբ Երկաթե վարագույրն ընկավ, իր հետ փլուզելով նաև խորհրդային միակուսակցական համակարգը, նոր կայացող կուսակցությունները մի շարք խնդիրների բախվեցին։ Դրանց համար սովորական դարձավ անհատների (որպես կանոն՝ հիմնադիր-առաջնորդ-հովանավորի) և ոչ թե գաղափարախոսության շուրջ կենտրոնանալը։

Մարզերի ներկայացվածության բարեփոխումը Հայաստանի խորհրդարանական ընտրություններում

Մարզերի ներկայացվածության բարեփոխումը Հայաստանի խորհրդարանական ընտրություններում

Յարութ Մանուկեանը իր այս վերլուծության շրջանակներում գնահատել է Հայաստանի գործող ընտրական համակարգի արդյունավետությունը մի շարք բնագավառներում՝ հատուկ ուշադրություն դարձնելով մարզային ներկայացվածությանը։ Այստեղ քննարկված է 2018 թվականին բաց տարածքային ցուցակներից հրաժարվելու չհաջողած առաջարկությունը և ներկայացված է երկու առաջարկությունների նոր փոխզիջումային տարբերակը։

Ինչու բոյկոտվեցին 2016 թ. Գյումրիի և Վանաձորի քաղաքային ընտրության արդյունքները

Ինչու բոյկոտվեցին 2016 թ. Գյումրիի և Վանաձորի քաղաքային ընտրության արդյունքները

Գյումրիում և Վանաձորում քաղաքային վերջին ընտրությունները տեղի են ունեցել 2016 թվականի հոկտեմբերի 2-ին։ Դրանց արդյունքները ընդդիմադիր կուսակցությունները չճանաչեցին՝ մեկ տարի շարունակ հրաժարվելով մասնակցել ավագանու նիստերին։

Հայաստանի ընտրական նոր օրենսգիրքը. կանանց և ազգային փոքրամասնությունների քվոտաներ

Հայաստանի ընտրական նոր օրենսգիրքը. կանանց և ազգային փոքրամասնությունների քվոտաներ

Ռուանդան ու Հայաստանն ունեն մեկ ընդհանրություն, բայց այն չի վերաբերում խորհրդարանում կանանց թվին: Ռուանդայի օրենսդիր ստորին պալատում կանանց ներկայացվածությունը` 61 տոկոս, ամենաբարձրն է աշխարհում: Այս առումով Հայաստանը աշխարհում 110-րդ տեղում է: Յարութ Մանուկեանը այս հոդվածում գրում է գործող ընտրական օրենսգրքով նախատեսվածի եւ քննարկվով փոփոխությունների մասին:

Հայաստանի ընտրական նոր օրենսգիրքը. շեմեր, դաշինքներ և կոալիցիոն կառավարություն

Հայաստանի ընտրական նոր օրենսգիրքը. շեմեր, դաշինքներ և կոալիցիոն կառավարություն

Երբ խոսքը խորհրդարանում կուսակցությունների ներկայացվածության մասին է, միանշանակ երկուսը գերադասելի է մեկից։ Իսկ կուսակցությունները կարո՞ղ են լինել չափից դուրս շատ։ Հարցը Խորհրդարանական աշխատանքային խմբի և վարչապետին կից Ընտրական բարեփոխումների հատուկ հանձնաժողովի քննարկումների կենտրոնում է:

Հայաստանի ընտրական նոր օրենսգիրքը. կուսակցական բաց ցուցակներն ընդդեմ փակ ցուցակների և այլ նկատառումներ

Մայիսի 8-ին՝ վարչապետի պաշտոնում ընտրվելու օրը, Նիկոլ Փաշինյանը խոստացավ արտահերթ ընտրություններ անցկացնել Ընտրական օրենսգրքի փոփոխությունից անմիջապես հետո, ինչը թույլ կտա կազմակերպել արդար մրցապայքար։Գործի են անցել ընտրական բարեփոխումների աշխատանքային երկու խումբ: Յարութ Մանուկեանը այս հոդվածում գրում է բաց եւ փակ դաշինքների ցուցակների տարբերությունների եւ յուրահատկությունների մասին: